نابی تک | خواب شیرین داریم براتون
نویسنده: فاطمه شهابی 
خشکی دهان در شب اختلالی است که در حدود ۲۲ درصد از افراد در سراسر جهان آن را تجربه می‌کنند. کاهش رطوبت طبیعی دهان ممکن است احساسی از عدم راحتی به افراد منتقل کرده و کیفیت زندگی آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد. اگر دهان فرد شب‌ها در هنگام خواب رطوبت خود را از دست بدهد، این اتفاق ممکن است روند خواب او را نیز مختل کند. چرا که باعث می‌شود مرتباً در طول شب از خواب بیدار شود.
در این مقاله با نابی تک همراه باشید تا با نشانه‌ها، علل ایجاد و راه‌های پیشگیری از خشکی دهان در شب آشنا شوید. در این صورت بهتر می‌دانید که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید.
خشکی دهان در شب چیست؟
خشکی در دهان یک احساس و تجربه فردی محسوب می‌شود. به طوری که در این حالت افراد احساس می‌کنند، دهانشان خشک شده است. این شرایط ممکن است با اختلال کاهش ترشح بزاق اشتباه گرفته شود. در صورتی که فرد به اختلال کاهش ترشح بزاق دچار باشد، فعالیت غده‌های ترشح بزاق کاهش می‌یابد. در این صورت آب دهان بسیار کمی ترشح خواهد شد. این میزان ترشح به لحاظ پزشکی قابل اندازه‌گیری است. اما این شرایط با احساس خشکی دهان تفاوت دارد زیرا این اختلال یک شکایت فردی محسوب می‌شود که به احساسات هر فرد بستگی دارد.
نشانه‌های کاهش رطوبت دهان چیست؟
نشانه ابتدایی خشکی دهان در شب آن است که فرد احساسی از خشکی در دهان خود دارد. پزشک با پرسیدن یک سری سوالات در خصوص احساسی که فرد در دهان خود دارد، مشخص می‌کند که آیا او به خشکی دهان دچار است یا خیر.
برای مثال می‌توان به سوالات زیر اشاره کرد:
- در هنگام خوردن خوراکی، خشکی دهان به چه صورتی است؟
- آیا خوراکی‌های خشک با سختی خورده می‌شود؟
- خشکی لب‌ها به چه صورتی است؟
- میزان خشکی در شب و یا در هنگام بیدار شدن از خواب چه مقدار است؟
- شب‌ها فرد تا چه حد احساس تشنگی می‌کند؟
طبق نظر متخصصان، نشانه‌های زیر از علائم ثانویه خشکی دهان محسوب می‌شوند:
- بوی بد دهان
- احساس سوزش و یا درد در دهان
- دشواری در فرایند جویدن، قورت دادن، و یا صحبت کردن
- تغییر در احساس طعم مواد غذایی، و یا دشواری در تحمل طعم‌های تند، شور، و یا ترش
- لب‌های خشک و ترک خورده
- خشکی زبان
- بروز عفونت در دهان
- دشواری در تحمل دندان مصنوعی
خشکی دهان مزمن می‌تواند در ایجاد پوسیدگی دندان، جرم دندان، از بین رفتگی مینای دندان، و از بین رفتگی مواد معدنی موجود در دندان که در قالب لکه‌های سفید رنگ روی دندان ظاهر می‌شود، تأثیر داشته باشد. علاوه بر این، از دیگر مشکلاتی که خشکی دهان ایجاد می‌کند، ایجاد حساسیت در دندان و لثه‌های ملتهب و متورم است.
علل ایجاد خشکی دهان در شب:
عوامل متعددی در ایجاد خشکی دهان نقش دارند. فرقی نمی‌کند که این احساس کاهش رطوبت در دهان در طول روز اتفاق بیفتد یا در شب. شناسایی علل ایجاد این خشکی می‌تواند در انتخاب نوع روش درمانی و پیشگیری از تشدید این حالت موثر باشد.
۱. کمبود آب در بدن:
اگر در طول خواب شبانه با احساس تشنگی از خواب بیدار می‌شوید و یا اگر در هنگام بیدار شدن از خواب احساس خشکی در دهان خود دارید، ممکن است دچار کمبود آب در بدن خود باشید. کمبود آب در بدن زمانی رخ می‌دهد که مقدار آبی که از بدن خارج می‌شود، چه از طریق ادرار، عرق، و یا روشهای دیگر، از مقدار آب مصرفی فرد بیشتر باشد. از طرف دیگر برخی از بیماری‌های زمینه‌ای از جمله دیابت نیز در کمبود آب بدن موثر خواهند بود.
۲. تنفس از طریق دهان:
نفس کشیدن از طریق مجرای دهانی به جای بینی در هنگام خواب می‌تواند موجب بروز خشکی دهان در شب شود. زمانی که مجرای تنفسی بینی شما دچار گرفتگی شود، این شرایط برایتان رخ می‌دهد. برای برطرف کردن این مشکل بهتر است با پزشک مشورت کنید.
۳. داروها و روشهای درمانی پزشکی:
داروهای بسیاری وجود دارند که خشکی دهان از عوارض جانبی آن‌ها محسوب می‌شود. مصرف چند دارو به صورت همزمان ممکن است این حالت را تشدید کند. برخی از داروهایی که به کاهش رطوبت طبیعی دهان منجر می‌شوند به شرح زیر است:
- آنتی هیستامین‌ها (داروهای ضد حساسیت)
- داروهای ضد احتقان و یا گرفتگی
- داروهای آرام‌بخش
- برخی از آرام کننده‌های ماهیچه
- داروهای ادرار آور
- و غیره…
۴. بیماری‌ها:
گاهی اوقات خشکی دهان نشانه‌ای از وجود یک بیماری جسمی دیگر است. برای مثال می‌توان به اختلال خود ایمنی اشاره کرد. پزشکان برای تأیید بروز این بیماری ابتدا میزان ترشح غدد بزاقی فرد را اندازه‌گیری می‌کنند. در بخش زیر به برخی از بیماری‌هایی که موجب کاهش رطوبت دهان می‌شوند اشاره کردیم:
- اختلال ایست موقت تنفس در هنگام خواب
- دیابت
- کرونا
- اچ آی وی
- فشار خون بالا
- هپاتیت سی
۵. افزایش سن:
خشکی دهان در افراد مسن بیشتر از جوان‌ها رخ می‌دهد. این شرایط ممکن است به دلیل افزایش مصرف دارو در این سنین باشد.
۶. مصرف سیگار:
سموم موجود در سیگار موجب می‌شود تا فرد سیگاری ترشح بزاق کمتری داشته باشد، که این خود موجب کاهش رطوبت دهان می‌شود.
۷. تفاوت جنسیتی:
نتایج بدست آمده از پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهند که خشکی دهان در خانم‌ها بیشتر از آقایان دیده می‌شود. این مسئله به مصرف داروهای درمانی توسط فرد ارتباطی ندارد.
روشهای درمان خانگی:
روشهای درمانی خانگی متعددی برای خشکی دهان وجود دارد. در زیر به بخشی از این روش‌ها اشاره می‌کنیم:
-
افزایش مصرف مایعات:
اگر خشکی دهان شما عمدتاً به دلیل کمبود آب بدن است، می‌توانید برای برطرف کردن این مشکل مقدار زیادی آب بنوشید. در طول شب نیز می‌توانید یک بطری آب در کنار تخت خواب خود قرار دهید. در این صورت می‌توانید به راحتی به آب دسترسی داشته باشید. از طرف دیگر با مصرف آدامس‌های بدون قند نیز می‌توانید فعالیت غدد بزاقی را تحریک کنید.
-
استفاده از دستگاه بخور در اتاق:
اگر رطوبت موجود در هوای اتاق کم باشد، ممکن است رطوبت موجود در دهان نیز کاهش پیدا کند. برای حل مشکل کاهش رطوبت هوای اتاق می‌توانید از دستگاه‌های بخور استفاده کنید.
-
ترک سیگار:
افراد سیگاری، ترشح بزاق کمتری دارند. این افراد باید درصدد ترک این عادت خود برآیند. در این صورت رطوبت دهان به حالت طبیعی خود بازمی‌گردد.
-
توقف تنفس از طریق دهان:
اگر به دلیل گرفتگی بینی شب‌ها از طریق دهان نفس می‌کشید، بهتر است با کمک پزشک گرفتگی بینی خود را درمان کنید.
-
تغییر داروهای مصرفی:
اگر تصور می‌کنید که این مشکل خشکی، از عوارض جانبی داروهای مصرفی شماست، دقت کنید که بلافاصله مصرف داروهای خود را قطع نکنید. بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک با صلاحدید خود ممکن است دوز مصرفی داروها را کمتر کرده و یا مجوز توقف مصرف آن را به شما بدهد. در صورت امکان حتی ممکن است داروهای شما را نیز تعویض کند.
در صورتی که روشهای درمانی بالا بموثر واقع نشد، دیگر وقت آن فرا رسیده که به پزشک مراجعه کنید. پزشک با بررسی وضعیت جسمانی شما دلیل اصلی بروز خشکی در دهان را تشخیص می‌دهد.
