نابی تک | خواب شیرین داریم براتون
نویسنده: فاطمه شهابی 
اغلب ما کم و بیش در مورد عوارض کم خوابی مطالبی را شنیده و یا مطالعه کرده‌ایم. اما آیا زیاد خوابیدن نیز خطراتی برای سلامتی ما خواهد داشت یا خیر؟
هر چه زمان پیشتر می‌رود پژوهشگران مطالعات دقیق‌تری در زمینه خواب و کم و کیف آن انجام می‌دهند. تمام این پژوهش‌ها حول این محور می‌چرخند که استراحت و خواب چگونه بر جسم و ذهن ما تأثیر می‌گذارد.
همه ما می‌دانیم که خواب وضعیتی است که در آن بدن، قدرت خود را بازیابی می‌کند. به این ترتیب کم خوابیدن می‌تواند به طور کلی بدن را به میزبانی انواع مختلفی از بیماری‌ها خواهد برد.
بنابراین، آیا اینطور به نظر می‌رسد که زیاد خوابیدن کار درستی باشد؟ نتایج برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهد که نباید در این زمینه تا این حد سریع تصمیم گرفت.
شواهد بسیاری وجود دارد که نشان می‌دهد گذراندن زمان زیادی در تختخواب، نیز خطراتی برای سلامتی دارد. به عبارتی، خوابیدن بیش از حد می‌تواند عامل بروز یک سری از بیماری‌ها و یا نشانه‌ای از وجود بیماری‌های دیگری باشد.
در ادامه با نابی تک همراه باشید تا با عوارض زیاد خوابیدن آشنا شویم.
ابتدا اجازه دهید ببینیم که زیاد خوابیدن دقیقاً به چه معنی است؟ متخصصان علم خواب، استاندارد مشخص طول مدت خواب را هشت ساعت در شبانه روز تعیین کرده‌اند. نتایج پژوهش‌ها نیز نشان می‌دهند که این میزان، معیار میانگین خوبی محسوب می‌شود. البته اخیراً اصلاحاتی بر پژوهش‌های موجود در این زمینه توسط متخصصان بنیاد ملی خواب آمریکا انجام شده است. نتایج این پژوهش‌ها این طیف را کمی گسترده‌تر کرده است.
متخصصان بر این باورند که چیزی در میان هفت تا نه ساعت، زمان مناسبی برای خواب شبانه محسوب می‌شود. این استاندارد برای اغلب بزرگسالانی که در رده سنی ۱۸ تا ۶۴ سال قرار دارند، بیانگر یک خواب سالم است.
برخی از پژوهشگران معتقدند که خواب شبانه هر چه به هفت ساعت نزدیک‌تر باشد بهتر است. افرادی که شبانه هفت ساعت در خواب هستند، کمترین میزان مرگ و میر و ابتلا به بیماری را به خود اختصاص داده‌اند. پژوهش‌های دیگر نیز بیانگر رابطه میان هفت ساعت خواب شبانه با افزایش طول عمر و سلامت بیشتر مغز هستند.
با این حال از دید اغلب پژوهش‌ها و متخصصان، خواب بیش از نه ساعت برای بزرگسالان، زیاد خوابیدن محسوب می‌شود. البته اگر تنها یک روز آخر هفته را قصد داشته باشید زیاد بخوابید، مشکل خاصی پیش نخواهد آمد. این مسئله برای زمانی است که عادت کنید هر روز بیش از نه ساعت بخوابید.
تأثیراتی که زیاد خوابیدن برای سلامتی ما دارد:
پژوهشگران اخیراً با تمرکز بیشتری نسبت به گذشته در خصوص مسئله خواب در حال تحقیق و بررسی هستند. این مطالعات به موضوع چگونگی تأثیر عادات مختلف خواب بر سلامتی و وضعیت کلی بدن می‌پردازند. نتایج این پژوهش‌ها نشان می‌دهند زیاد خوابیدن با افزایش میزان مرگ و میر در افراد و نیز اختلالاتی نظیر افسردگی در ارتباط است.
پژوهشگران عادت خوابیدن بیش از اندازه را با بروز اختلالات زیر مرتبط می‌دانند:
-
آسیب شناختی
خواب نقش بسیار مهمی در عملکرد مغز ایفا می‌کند. مغز ما زمانی که در خواب هستیم داده‌های جانبی غیرضروری را پاک، فرارسان‌های عصبی را تعدیل و خاطرات را پردازش می‌کند. به همین دلیل است که کیفیت خواب بر بهبود عملکرد مغز نیز تأثیرگذار است. برخی از پژوهش‌ها بیانگر رابطه میان زیاد خوابیدن با تضعیف حافظه و کاهش عملکرد شناختی در انسان هستند.
طبق نتایج پژوهش‌های دیگر، خوابیدن زیاد و یا بسیار کم می‌تواند با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل در ارتباط باشد.
-
افسردگی
زیاد خوابیدن به عنوان نشانه‌ای بالقوه از وجود افسردگی در فرد محسوب می‌شود. هرچند بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی دچار بی‌خوابی و اختلال در خواب می‌شوند، اما با این حال در حدود ۱۵ درصد از این افراد تمایل به خوابیدن بیش از حد پیدا می‌کنند.
نتایج تعدادی از پژوهش‌ها نشان می‌دهند که اختلال در ساعت زیستی بدن می‌تواند در بروز نشانه‌های افسردگی موثر باشد. به همین دلیل متخصصان، بازگشت به یک الگوی سالم خواب را اغلب به عنوان راهی برای درمان افسردگی معرفی می‌کنند.
-
افزایش ورم و التهاب
ورم و التهاب مزمن در بدن با افزایش خطر ابتلا به انواع بیماری، از دیابت گرفته تا بیماری‌های قلبی و آلزایمر در ارتباط است. عفونت‌های طولانی مدت، چاقی، و عادات رفتاری اشتباهی همچون سیگار کشیدن با بروز ورم و التهاب در بدن ارتباط دارد. زیاد خوابیدن و یا کم خوابی نیز می‌تواند در بروز ورم و التهاب در بدن موثر باشد.
اخیراً در این خصوص پژوهش‌هایی در میان خانم‌ها انجام شده است. طبق نتایج این پژوهش‌ها خانم‌هایی که زیاد میخوابند، ۴۴ درصد بیشتر از خانم‌هایی که هفت ساعت میخوابند، به التهاب دچار می‌شوند. در پژوهش دیگری آمده است که هر یک ساعتی که بر زمان خواب طبیعی (۷ تا ۸ ساعت) اضافه می‌شود، ۸ درصد احتمال بروز ورم و التهاب در بدن نیز بیشتر می‌شود.
-
افزایش درد، یکی دیگر از عوارض زیاد خوابیدن
با اینکه بسیاری از اوقات به نظر می‌رسد که استراحت بیشتر در زمان درد توصیه می‌شود، اما در برخی موارد خوابیدن بیش از اندازه نشانه‌های درد را بدتر می‌کند.
در صورتی که به درد کمر مبتلا هستید، زیاد خوابیدن آن هم بر روی تشک نامناسب و قدیمی می‌تواند موجب تشدید کمر دردتان شود. به همین دلیل است که توصیه میکنیم افرادی که به کمر درد دچار هستند، بر روی یک تشک مناسب برای درد کمر سرمایه‌گذاری کنند.
از طرف دیگر، خوابیدن بیش از حد همچنین با افزایش احتمال ابتلا به سردرد نیز در ارتباط است.
-
مشکلات باروری
طبق نتایج پژوهشی که در میان خانم‌های کره‌ای انجام شد، خانم‌هایی که هفت تا هشت ساعت می‌خوابیدند بیشترین شانس بارداری را داشتند. طبق این پژوهش، خانم‌هایی که به طور متوسط هفت تا هشت ساعت در شب می‌خوابیدند، بالاترین شانس بارداری(۵۳ درصد) را به خود اختصاص داده بودند. از طرف دیگر خانم‌هایی که ۶ ساعت یا کمتر می‌خوابیدند ( ۴۶ درصد) و زنانی که ۹ تا ۱۱ ساعت می خوابیدند (۴۳ درصد) شانس بارداری داشتند.
زیاد خوابیدن و یا کم خوابیدن، هر دو بر ترشح هورمون‌ها و ساعت زیستی بدن تأثیر گذارند. این عادت نادرست به تبع موجب بروز مشکلاتی در باروری افراد نیز می‌گردد.
-
افزایش احتمال ابتلا به چاقی
نتایج یک سری از پژوهش‌ها بر ارتباط میان خواب و افزایش وزن دلالت دارند. افرادی که کمتر از حد طبیعی یا بیش از حد طبیعی میخوابند، نسبت به بقیه بیشتر در معرض احتمال ابتلا به چاقی هستند. زیاد خوابیدن، به طوری که فرد شبانه بیش از نه ساعت بخوابد، موجب می‌شود ۲۱ درصد بیشتر از سایر افراد به چاقی مبتلا شود.
-
خطر بروز دیابت، از مضرات زیاد خوابیدن
پژوهش‌های اخیر به رابطه مستقیم میان زیاد خوابیدن و کم خوابی بر عدم تحمل گلوکز و به تبع بروز دیابت نوع دو در افراد پی برده است. زمانی که بدن قابلیت تحمل گلوکز خود را از دست می‌دهد، مقاومت بدن نسبت به انسولین افزایش می‌یابد. به این ترتیب است که خطر ابتلا به دیابت نوع دو و بیماری قلبی افزایش می‌یابد.
-
افزایش احتمال بروز سکته
اخیراً پژوهشی در میان ۹۷۰۰ اروپایی به مدت ۱۱ سال انجام شده است. طبق نتایج این پژوهش، افرادی که شبانه بیش از هشت ساعت میخوابند ۴۶ درصد بیشتر در معرض ابتلا به سکته بوده‌اند.
-
افزایش احتمال بروز بیماری قلبی
طبق نتایج یک بررسی، زیاد خوابیدن با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته مرتبط دیده شده است. در این پژوهش افرادی که شبانه بیش از هشت ساعت می خوابیدند، دو مرتبه بیشتر به درد قفسه سینه یا گلودرد توام با تنگی نفس دچار می‌شدند. این اختلال به علت اختلال در جریان گردش خون ایجاد می‌شود. از طرف دیگر این افراد ده درصد بیشتر در خطر ابتلا به بیماری قلبی قرار داشتند.
چه کنیم که خواب بهتری داشته باشیم؟
در مقالات قبلی که در بلاگ نابی تک منتشر شد به طور دقیق به این موضوع پرداخته شده است. اما به طور کلی با تمرکز بر یک سری عادات صحیح می‌توانیم به این مهم دست پیدا کنیم. که از این جمله می‌توان به تغذیه سالم، ورزش، دریافت نور آفتاب، و برخورداری از یک الگوی مشخص خواب و بیداری اشاره کرد.
اگر با وجود تمام این اقدامات باز هم به زیاد خوابیدن تمایل داشتید، توصیه میکنیم به پزشک مراجعه کنید. چرا که خوابیدن بیش از اندازه می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک بیماری زمینه‌ای در بدن باشد. مثلاً کم کاری تیروئید، مشکلات قلبی، افسردگی و اختلالات تنفس در خواب می‌تواند موجب افزایش نیاز بدن به خواب می‌شود.
آیا شما هم تمایل دارید بیش از حد طبیعی بخوابید؟ به نظر شما زیاد خوابیدن چه عوارض دیگری نیز می‌تواند در پی داشته باشد؟
