خوابیدن کودک با والدین، موضوع بحث برانگیزی هم در میان والدین و هم در میان پزشکان متخصص کودک است. این مسئله، چه به صورت خواسته و چه ناخواسته تقریباً در میان اکثر خانوادههای دارای فرزند رخ میدهد. برخی از والدین با خوابیدن فرزندشان در تخت خواب شخصی آنها مشکلی ندارند. برخی دیگر نیز با جدیت تمام درصدد یافتن راهی برای جدا کردن محل خواب کودکشان از همان اوایل نوزادی هستند.
در این مقاله سعی بر آن داریم تا با مزایا و معایب خوابیدن کودک با والدین آشنا شویم. با نابی تک همراه باشید تا بتوانید در این خصوص بهتر تصمیم بگیرید.
انجمن پزشکان متخصص کودک در آمریکا بر این باور هستند که پدر و مادر نباید به هیچ عنوان اجازه دهند نوزادشان در یک تخت خواب مشترک با آنها بخوابد. چرا که احتمال خطر خفه شدگی، سندورم مرگ ناگهانی نوزاد، و سایر مرگهای مرتبط با خواب برای نوزادشان افزایش مییابد.
این در حالی است که برخی از والدین، خوابیدن کودک در کنار خود را تحسین میکنند. زیرا این کار موجب تحکیم روابط محبتآمیز میان آنها و فرزندانشان میشود. از طرفی در این شرایط کودک آنها احساس امنیت بیشتری خواهد داشت. مهمتر از همه اینکه مراقبت از کودک نیز در این شرایط به مراتب برای پدر و مادر سادهتر میشود.
اهمیت این موضوع چقدر است؟
برخی از متخصصان معتقدند که نیازی نیست تا این اندازه بر مکان خواب توجه داشته باشیم. به عقیده آنها اینکه چگونه خواب بهتری داشته باشیم باید در رأس توجه قرار داشته باشد. موقعیت خواب نمیتواند به اندازه چگونگی روابط و دلبستگی و عشق میان اعضای خانواده اهمیت داشته باشد. از طرف دیگر از دید این دسته از متخصصان، استقلال، مهارتی است که کودک در طول زمان به روشهای مختلف دیگر از پدر و مادر خود و محیط خواهد آموخت.
آنچه اهمیت دارد این است که بدانیم بدترین مکان برای خوابیدن یک نوزاد تازه متولد شده، بر روی کاناپه، صندلی، و سایر سطوح نرم و نامسطح است. چرا که ممکن است این سطوح مشکلاتی را در تنفس نوزاد ایجاد کنند. این مسئله به خصوص در نیمه شب که مادر برای شیر دادن فرزندش بیدار میشود، خطرناکتر است چرا که هم مادر و هم فرزند هر دو خوابآلود هستند.
بهترین وضعیت خواب برای نوزادان شیرخوار به صورت طاق باز بر روی یک تشک مناسب است. به طوری که هیچ وسیله دیگری از جمله اسباب بازی و یا پتو در گهواره او وجود نداشته باشد. تا زمانی که نوزاد به یکسالگی نرسیده است باید به این مسئله توجه ویژه داشت.
مزایای خوابیدن کودک با والدین:
مزایای خوابیدن کودک به همراه پدر و مادر تا حدی بر همه افراد واضح و آشکار است. در این صورت پدر و مادر در کنار فرزندشان هستند تا در صورت بروز مشکل سریعاً به او رسیدگی کنند. از طرفی وقتی فرزند در کنار مادر باشد، فرایند شیردهی به نوزاد در طول شب برای مادر راحتتر میکند به خصوص مادرانی که از شیر خودشان برای تغذیه نوزاد استفاده میکنند. مهمتر از همه اینکه خوابیدن تمام اعضای خانواده در کنار هم در ایجاد صمیمت و روابط قوی بین آنها موثر خواهد بود.
یک نیاز فطری و ذاتی در مادر وجود دارد که در کنار فرزندش باشد. مادران شاغل که در طول روز فرصت چندانی برای همراهی با فرزندانشان ندارند، شبها بهتر است در کنار فرزندشان بخوابند تا این کمبود را جبران سازند. آنها با این کار میتوانند روابط عاطفی محکمتری با فرزندشان ایجاد کنند.
به طور خلاصه برخی از مزایای خوابیدن کودک با پدر و مادر به این صورت است:
- پاسخگویی سریع به مشکلات و نیازهای فرزند
- تسهیل فرایند شیردهی نوزاد در طول شب
- استحکام روابط عاطفی میان نوزاد و پدر و مادر
اما در خصوص کودکان بزرگتر که خوابیدن آنها به همراه پدر و مادر از لحاظ سلامتی خطر خاصی ندارد چطور؟ برای این کودکان نیز همان مزایا از جمله احساس امنیت بیشتر در کنار پدر و مادر، رسیدگی سریعتر به مشکلات احتمالی، و استحکام روابط عاطفی میان آنها وجود دارد.
معایب خوابیدن کودک با پدر و مادر:
برخورداری از اعتماد به نفس و استقلال در هنگام خواب، بیش از هر تأثیر مثبت دیگری که خوابیدن کودک با والدین ایجاد میکند، اهمیت دارد. شریک شدن تخت خواب با کودکان تقریباً همواره به دلایل مختلفی مشکلساز خواهد شد. در این بخش به برخی از این مشکلات اشاره خواهیم کرد:
-
کودک ممکن است به تخت خواب پدر و مادرش به چشم یک محل آرامش و تکیهگاه عاطفی نگاه کند:
اینکه پدر و مادر همواره در هنگام خواب در کنار فرزند خود باشند، میتواند به یک وابستگی عاطفی قوی میان آنها در هنگام خواب منجر شود. این وابستگی شدید ممکن است شرایطی را ایجاد کند که کودک بدون تجربه آن نتواند به خواب برود. کودکان باید بیاموزند که چطور بدون حضور پدر و مادر در نزدیکی خود به خواب بروند.
-
در صورت جدایی فرزند از پدر و مادرش در هنگام خواب، ممکن است کودک رفتارهای نگران کننده از خود نشان بدهد:
علاوه بر ایجاد یک وابستگی قوی، انتظار میرود که برخی از کودکان به کارهایی نظیر ماساژ کمر، ضربه زدن آرام بر پشت، و یا بغل گرفته شدن تا زمانی که به خواب بروند، عادت کنند. این عادات موجب میشود که زمانی که پدر و مادر نتوانند این کار را برای او انجام دهند، کودک رفتارهای نگران کننده از خود نشان دهد. به این منظور که در نهایت با این کار بتواند پدر و مادر را در کنار خود فراخواند.
-
زمان خوابیدن پدر و مادر با زمان خوابیدن کودک فرق دارد:
کودکان در سنین مختلف به ساعات متفاوتی از خواب احتیاج دارند. به این ترتیب زمان به خواب رفتن در آنها نیز متفاوت خواهد بود. در شرایطی که پدر و مادر در کنار فرزند بخوابند، یا پدر و مادر باید زودتر از زمان طبیعی بخوابند و یا فرزندشان دیرتر از حالت عادی خواهد خوابید. این موقعیت میتواند برای هر یک آزاردهنده باشد.
-
خوابیدن کودک در کنار والدین، ممکن است کیفیت خواب پدر و مادر را تحت تأثیر قرار دهد:
کودکان به بازیگوشی و شیطنت معروف هستند. این حس جنب و جوش آنها ممکن است در تخت خواب نیز برای شما آزار دهنده باشد. پدر و مادرهای بسیاری هستند که به دلیل رفتارهای شیطنت آمیز فرزندانشان و یا بیدار شدن پیاپی آنها در طول شب از خواب باکیفیت محروم میشوند.
-
روابط والدین با هم ممکن است آسیب ببیند:
برای بسیاری از زوجهای دارای فرزند، شبها تنها زمانی است که میتوانند زمانی را تنها با هم سپری کنند. پس طبیعی است که خوابیدن کودک با والدین بر روابط بین والدین تأثیر منفی داشته باشد. چرا که در این صورت آنها زمان بسیار کمی برای باهم بودن خواهند داشت.
-
افزایش خطر خفگی نوزاد و یا سندروم مرگ ناگهانی نوزاد:
باید این نکته مهم را در نظر داشت خوابیدن نوزاد به همراه پدر و مادر ممکن است موجب افزایش خطر خفگی نوزاد و یا سندورم مرگ ناگهانی در نوزادان شود. پدر و مادر و یا اشیائی همچون بالش ممکن است در هنگام خواب به صورت ناخواسته بر روی نوزاد قل خورده و موجب ایجاد آسیب و یا خفگی و یا حتی مرگ در نوزادان شود. این خطر برای نوزادان زیر ۴ ماه بسیار بیشتر است. و یا نوزادانی که زودتر از موعد متولد شده و یا وزن تولد آنها کم بوده است.
طبق موارد گفته شده خوابیدن کودک و پدر و مادر در کنار یکدیگر، مزایا و معایب خاص خود را دارد. پس به طور کلی به نیازها و اولویتهای هر پدر و مادری بستگی دارد که چه شرایطی را برای خوابیدن فرزند خود انتخاب کنند.