به طور کلی، خوابیدن روی شکم به این دلیل که میتواند منجر به بروز مشکلاتی در سلامتی ما شود، توصیه نمیشود. درد شدید در نواحی گردن، ستون فقرات و سرشانهها از این دست مشکلات محسوب میشود. این مشکلات به خودی خود دلیل موجهی است تا از این پس دیگر به روی شکم نخوابید. هر چند در حال حاضر نیز تقریباً هفت درصد از افراد جامعه عادت دارند شبها روی شکم بخوابند. و این یعنی قشر کمی از افراد در این وضعیت خواب احساس راحتی میکنند.
وقتی روی شکم میخوابید، گردن و ستون فقرات دیگر در وضعیت طبیعی خود قرار نخواهد داشت. در نتیجه، فشاری غیر طبیعی بر بخشها وارد خواهد شد. برای آنکه متوجه این فشار شوید، میتوانید سر خود را به سمت چپ و یا راست بچرخانید و کشش اندکی را که در گردنتان ایجاد میشود، احساس کنید. این همان فشاری است که در هنگام خوابیدن روی شکم بر گردن وارد میشود. حال تصور کنید که اگر هر شب و آن هم ساعتها گردن شما در این وضعیت قرار بگیرد چه خواهد شد. پس طبیعی است که چرا بسیاری از افراد از این وضعیت خوابیدن خودداری میکنند.
هر چند برخی معتقدند که خوابیدن روی شکم موجب کاهش خروپف خواهد شد. اما با این حال، در این وضعیت عضلهها و مفاصل بدن تحت فشاری غیر طبیعی قرار خواهند گرفت. چرا که بدن دیگر در وضعیت طبیعی خود قرار ندارد. این فشار در نهایت به درد در مفاصل منجر میشود. در نتیجه کیفیت خواب فرد کاهش خواهد یافت. در نهایت، افرادی که عادت دارند بر روی شکم بخوابند خواب آرامشبخشی را تجربه نمیکنند.
اگر شما نیز جزء آن دسته از افرادی هستید که عادت دارند بر روی شکم بخوابند هر چه سریعتر به تغییر این عادت خود اقدام کنید. بدین ترتیب از درد شدید گردن و کمر خود جلوگیری خواهید کرد.
در این مطلب با نابی تک همراه باشید تا به طور جزئی و دقیق بیان کنیم که چرا خوابیدن روی شکم برای سلامتی ما ضرر دارد. در ادامه به نکاتی در خصوص چگونگی تغییر این مدل خوابیدن نیز اشاره خواهیم کرد.
۱. این وضعیت از خوابیدن موجب ایجاد فشار بر ستون فقرات میشود.
وقتی روی شکم میخوابید، مرکز ثقل بدن شما به بخش میانی بدنتان تغییر خواهد کرد. این کار باعث میشود شکم بیشتر به داخل تشک کشیده و جذب شود. در این وضعیت فشار بیش از اندازهای بر ستون فقرات ایجاد میشود. این حالت در نهایت به درد و ناراحتی در این بخش از بدن منتهی خواهد شد.
با توجه به موقعیت قرارگیری ستون فقرات و ارتباط آن با سایر بخشهای بدن، حفاظت از این ناحیه از بدن به خصوص در هنگام خواب از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. اگر این مراقبت انجام نشود فرد به درد و مشکلاتی در کمر خود دچار خواهد شد و این خود باعث بیحسی و مور مور شدن آن میشود.
ستون فقرات به نوعی مأمن سیستم عصبی بدن است، و فشار بیش از حد بر روی آن میتواند به درد در سرتاسر بدن منجر شود. این فشار همچنین موجب ساییدگی غضروف میانی مفاصل میشود. در دراز مدت، این فرایند به درد بیشتر منتهی خواهد شد چرا که غضروفها آغاز به فرسودگی خواهد کرد. پس بهتر است از خوابیدن روی شکم خودداری کنید تا از درد شدید کمر پیشگیری کنید.
۲. خوابیدن روی شکم و بدون بالش موجب درد در نواحی گردن و سرشانهها میشود.
خوابیدن روی شکم، میتواند به درد گردن منجر شود چرا که در این وضعیت فرد مجبور میشود برای باز ماندن راه تنفسی خود، سرش را به پهلو منحرف کند. درد سرشانه در افرادی که عادت دارند روی شکم بخوابند معمولاً به دلیل کشیدگی شکم به داخل تشک ایجاد میشود. عدم استفاده از بالش برای افرادی که بر روی شکم میخوابند حتی میتواند وضعیت را وخیمتر نیز کند. چرا که در این حالت مجبور خواهید شد گردن خود را درازتر کنید و این خود باعث درد بیشتر در نواحی گردن و سرشانهها خواهد شد.
در حالت خوابیده روی شکم، اگر سر در وضعیت طبیعی خودش بر روی بالش قرار بگیرد، در این صورت تنفس صحیح امری ناممکن خواهد شد. مشخص است که هیچکس نمیتوانند از پشت بالش نفس بکشند. به همین دلیل در این حالت به ناچار سر را به پهلو میچرخانید و این خود به درد گردن منتهی خواهد شد. ماهیچههای سرشانه نیز در پی درد گردن ناراحتی را تجربه خواهند کرد.
خوابیدن روی شکم در دراز مدت میتواند عواقب سوء بلندمدتی نیز داشته باشد. یکی از این عواقب مخرب، دیسک فتق دار و بیرون زده است. این عارضه میتواند به بیحسی در پاها و یا بازوها منتهی شود. این عارضه ممکن است تنها با عمل جراحی بهبود یابد.
۳. روی شکم خوابیدن برای خانمهای باردار و نوزادان نیز مضر است.
خوابیدن روی شکم در خانمهای باردار نه تنها وضعیت راحتی نیست بلکه موجب تشدید دردهایی که آنها عملاً در این دوران با آن دست و پنجه نرم میکنند نیز خواهد شد. این مدل خوابیدن به خصوص برای مادران باردار وضعیت خطرناکی است. خانمهای باردار اغلب به دلیل رشد مداوم جنین در بدنشان دچار درد کمر میشوند. خوابیدن روی کمر نیز موجب افزایش درد در بخش پایینی کمر میشود به همین دلیل به شدت این مدل خوابیدن برای این قشر نهی میشود.
یکی از روشها برای ترغیب خانمهای باردار به تغییر مدل خوابیدن، استفاده از بالش بدن (بالش بارداری) است. در صورت استفاده از بالش بدن مادر باردار دیگر در نیمههای شب به صورت ناخودآگاه به وضعیت روی شکم قرار نخواهد گرفت.
نوزادان نیز هرگز نباید بر روی شکم بخوابند. نوزاد چند روزه توانایی جابجایی بدن خود در رختخواب را ندارد. به همین دلیل خواباندن نوزاد به پشت بسیار اهمیت دارد. با این کار والدین میتوانند از باز ماندن راه تنفسی نوزادشان مطمئن شوند. از طرف دیگر نوزادی که به روی شکم بخوابد بیشتر در معرض خطر سندروم مرگ ناگهانی نوزاد قرار میگیرد.
توصیههایی برای تغییر این مدل خوابیدن:
-
استفاده از بالش بدن:
به این ترتیب در طول شب به وضعیت خوابیده به پهلو خواهید ماند و به صورت ناخودآکاه روی شکم نمیچرخید.
-
قرار دادن یک بالش در ناحیه زانوها:
اگر زمانی که به پهلو خوابیدهاید بالشی را در میان زانوهایتان قرار دهید دیگر به صورت ناخودآگاه روی شکم نمیخوابید.
-
تهیه یک بالش گُوِه:
زمانی که به کمر خوابیدهاید بهتر است از بالش گوه استفاده کنید تا از تغییر وضعیت بدن خود به خوابیدن صاف و بدون بالش جلوگیری کنید.
-
قرار دادن یک بالش زیر زانوها:
وقتی به کمر خوابیدهاید یک بالش زیر زانوهایتان بگذارید تا با این کار فشار وارده بر بخش پایینی کمر کاهش دهید. در این حالت بدن شما در وضعیت راحتتری خواهد بود.