نابی تک | خواب شیرین داریم براتون
نویسنده: فاطمه شهابی 
استفاده از تشک و سایر تجهیزات تختخواب بهترین حالت ممکن برای بهره‌مندی از یک خواب باکیفیت است. اما با این حال روز به روز افراد بیشتری به فکر خوابیدن روی زمین می‌افتند. این روند رو به افزایش به دلیل مزایای بالقوه‌ای است که خوابیدن بر روی سطح زمین برای سلامتی انسان دارد. از جمله این مزایا می‌توان به کاهش درد کمر و افزایش جریان گردش خون در بدن اشاره کرد.
افراد به دو مدل بر روی سطح زمین می‌خوابند. یکی خوابیدن مستقیماً بر روی سطح زمین، و دیگری خوابیدن روی تشک انداخته شده بر روی زمین. خوابیدن روی تشکی روی زمین قرار گرفته است به مراتب راحت‌تر از خوابیدن مستقیماً بر روی زمین است. اما حالت دوم مقرون به صرفه‌تر از حالت اول است.
در این بخش با نابی تک همراه باشید تا از تمام زوایا به این مسئله بپردازیم.
خوابیدن به صورت مستقیم بر روی زمین:
در میان افرادی که روی زمین می‌خوابند، خوابیدن روی زیراندازی همچون تاتمی، تشک مسافرتی، کیسه خواب، و ملحفه روی تشک – نه مستقیماً بر روی زمین، رایج‌تر است. اگر به تازگی تصمیم گرفته‌اید که روی زمین بخوابید، می‌توانید ملحفه یا چیزی روی زمین بندازید و بعد بخوابید.
در این حالت، خوابیدن بر روی زیرانداز بهتر از روی تشک است، چرا که جابجایی آن راحت‌تر بوده و نظافت و نگهداری آن نیز کمتر دردسر خواهد داشت. با این حال زیرانداز نسبت به تشک راحتی چندانی ندارد و فشار وارده بر بدن را نمی‌تواند چندان کاهش دهد.
خوابیدن بر روی تشک انداخته شده روی زمین:
خوابیدن بر روی تشک انداخته شده روی زمین نسبت به خوابیدن مستقیماً روی سطح زمین هزینه بیشتری برمی‌دارد. اما حالت اول، راحتی و آسایش بیشتری را برای فرد فراهم می‌کند. از فواید تشک آن است که زمانی که برای خوابیدن از آن استفاده می‌کنید، کمی از سطح زمین و گرد و غبارهای روی آن فاصله دارید. علاوه بر این، افرادی که عادت دارند به پهلو بخوابند و یا آن‌هایی که به همه طرف می‌خوابند، هنگام خوابیدن روی سطح زمین بخوابند احساس راحتی نخواهند کرد. در حالت عادی این افراد، به یک کالای خواب نرم و گرم نیاز خواهند داشت، مثلاً یک تشک مناسب که انتخاب خوبی است.
این نکته را نیز در نظر داشته باشید که قرار دادن تشک بر روی زمین، گارانتی بسیاری از تشک‌ها را فاقد اعتبار می‌کند. طبق استاندارد بسیاری از شرکت‌ها شما باید تشک خریداری شده را بر روی پایه تشک قرار دهید. چرا که وقتی تشک روی زمین قرار بگیرد، در برابر فرو رفتگی، ساییدگی، و حمله حشراتی همچون ساس‌ها حساس‌تر خواهد بود. بنابراین پیشنهاد نمی‌کنیم که تشک را روی زمین قرار دهید.
مزایای خوابیدن روی زمین:
از عمده دلایل گرایش روز افزون افراد به این نوع خوابیدن، مزایایی است که این کار برای سلامتی دارد. اما علاوه بر این، خوابیدن بدون استفاده از تختخواب، راه‌حل مقرون به صرفه‌تری نیز هست. نسبت به زمانی که مجبور باشیم تشک، پایه تشک و سایر ملزومات و تجهیزات تختخواب را خریداری کنیم.
تسکین درد کمر
یکی از مهمترین دلایلی که افراد تصمیم می‌گیرند تختخواب را کنار بگذارند، کاهش درد کمر آن‌هاست. این در حالی است که مطالعات خیلی کمی در این زمینه وجود دارد. در حقیقت این مسئله به خوبی اثبات نشده است که خوابیدن روی زمین با کاهش درد کمر رابطه مستقیم داشته باشد. به نظر می‌رسد که با این کار صرفاً حالت طبیعی ستون فقرات بدن حفظ می‌شود و وضعیت قرارگیری آن بهبود پیدا می‌کند. به این دلیل است که درد کمر نیز کاهش می‌یابد.
با این حال، افرادی که عادت دارند به پهلو بخوابند وقتی روی زمین بخوابند، ناخودآگاه درد کمر خود را تشدید می‌کنند. چرا که این افراد برای حمایت از سرشانه و باسن خود به بالش‌های بیشتری نیاز دارند. از طرف دیگر، افرادی که به پشت و یا بر روی شکم می‌خوابند بیشترین مزیت را از خوابیدن بر روی زمین برخوردار می‌شوند. چرا که این دسته از افراد، بیشتر بر روی سطوح سفت و یا نیمه سفت احساس راحتی می‌کنند.
بهبود حالت قرارگیری بدن
بسیاری از افرادی که روی زمین می‌خوابند، متوجه این مسئله هستند که این کار به صاف نگه‌داشتن ستون فقرات آن‌ها کمک کرده و در بهبود حالت قرارگیری بدنشان موثر است. قرارگیری بدن در حالت مناسب، احتمال ابتلا به اسکولیوز و یا همان کوژپشتی، و نیز سردرد و میگرن را کاهش می‌دهد. علاوه بر این موجب کاهش درد مفاصل، تسکین درد و کشیدگی در ناحیه سرشانه و گردن نیز می‌شود. افرادی که حالت قرارگیری بدن آن‌ها مناسب است از حجم ریه بیشتری نیز برخوردارند. این افراد سطح انرژی بالاتری داشته و به طور کلی وضعیت جسمانی بهتری دارند.
بهبود جریان گردش خون
وزن بدن زمانی که بر روی زمین می‌خوابید به طور مساوی تقسیم می‌شود. در این حالت، فشار کمتری بر روی بخش پایینی ستون فقرات، باسن، و سرشانه‌ها وارد می‌شود. به همین دلیل، جریان گردش خون در سرتاسر بدن به طور یکسان انجام می‌شود. جریان مناسب گردش خون، برای عملکردهای اساسی بدن امری ضروری محسوب می‌شود. خون، اکسیژن و مواد مغذی را با خود به سرتاسر بدن منتقل می‌کند و مواد غیرضروری را از بین می‌برد. بهبود جریان گردش خون در بازیابی ماهیچه بیشتر، سیستم ایمنی قوی‌تر و عملکرد بهتر قلب و ریه افراد موثر است.
صرفه‌جویی در هزینه‌ها و مخارج
وقتی بر روی زمین می‌خوابید، دیگر نیازی به خرید تشک و تجهیزات تختخواب نخواهید داشت. با این کار چند میلیون پول برای خود ذخیره می‌کنید. در این حالت، تنها چیزی که لازم دارید بالش و یک پتو یا نوعی زیرانداز است.
معایب خوابیدن روی زمین:
علیرغم مزایایی که برای خوابیدن روی سطح زمین مطرح کردیم، دلایل بسیاری نیز وجود دارد مبنی بر اینکه چرا اغلب افراد خوابیدن روی تختخواب را ترجیح می‌دهند.
تشدید آلرژی و حساسیت
سطح زمین نسبت به سایر نقاط منزل، بیشتر در معرض انباشت گرد و غبار، آلودگی، و سلول‌های پوستی مرده است. در صورتی که آلرژی و یا مشکلات تنفسی دارید، خوابیدن روی زمین را به شما پیشنهاد نمی‌کنیم. در صورتی که افراد مبتلا به حساسیت روی زمین بخوابند، ممکن است به آبریزش بینی، خارش چشم، خارش گلو، سرفه، و مشکلات تنفسی دچار شوند.
امکان ایجاد کپک و سفیدک
وقتی بر روی تشک انداخته شده روی زمین می‌خوابید، نسبت به زمانی که روی تختخواب می‌خوابید، جریان هوای کمتری دریافت می‌کنید. در این حالت، تشک شما گرما و تعریق را در خود حبس می‌کند و به مکانی مناسب برای ایجاد کپک و سفیدک تبدیل می‌شود. کپک‌ها علاوه بر اینکه آلوده و غیربهداشتی هستند، حساسیت و آلرژی را نیز تحریک می‌کنند. اگر تشک شما کپک به خود جذب کرده باشد راهی جز دور انداختن و تعویض آن با یک تشک جدید نخواهید داشت. این کار نیز هزینه بالایی را برای شما در پی خواهد داشت.
راحتی مطلوبی ندارد
وقتی روی زمین می‌خوابید از کالای خواب کمتری استفاده می‌کنید. به همین دلیل راحتی چندانی را تجربه نخواهید کرد. اگرچه زمین سفت در تسکین درد کمر موثر است، اما موجب تحریک و افزایش فشار تدریجی بر روی بخش پایینی ستون فقرات شده و موجب درد در این ناحیه، سرشانه‌ها، و باسن می‌شود.
خطر نفوذ حشرات موذی
وقتی روی زمین می‌خوابید، ساس‌ها، مورچه‌ها، و عنکبوت‌ها دسترسی راحت‌تری به شما و تشک شما دارند.
محیط خواب خود را از ورود حشرات موذی حفظ کنید. به این ترتیب که پتوها و بالش‌ها و تشکتان را در طول روز در محلی بالاتر از سطح زمین قرار دهید. همینطور برای تشک خود در تمام مدت از محافظ تشک استفاده کنید تا پاکیزه بمانند.
سرمای سطح زمین
هوای سرد معمولاً در روی سطح زمین جمع شده و هوای گرم نیز همواره در بالاترین بخش خانه قرار می‌گیرد. و بدین ترتیب سطح زمین همواره سردتر از سایر نقاط خانه است. شاید این شرایط در تابستان موقعیت خوبی باشد اما در زمستان موجب افزایش احتمال ابتلا به سرماخوردگی می‌شود.
چه افرادی نباید روی سطح زمین بخوابند:
هرچند برخی افراد عاشق خوابیدن روی زمین هستند، اما این کار برای هر شخصی توصیه نمی‌شود.
- افرادی که به معلولیت حرکتی دچار هستند.
خوابیدن روی سطح زمین و بلندشدن برای این افراد کار سختی است.
- افرادی که به مشکلات زمینه ای دچار هستند
خوابیدن روی زمین موجب بروز درد در مفاصل می‌شود. به همین دلیل این کار برای افرادی که به ورم مفاصل، کوژپشتی، و پوکی استخوان دچار هستند، مناسب نیست.
- افرادی که در طی شب احساس سرما می‌کنند
خوابیدن روی زمین سرد برای این افراد موجب افزایش احتمال ابتلا به بیماری است. افرادی که به کم خونی، دیابت، و یا پرکاری تیروئید دچار هستند، خود به خود سردشان می‌شود. در هنگام خواب حتی چند پتو نیز شاید نتواند آن‌ها را گرم کند. به همین دلیل، خوابیدن روی زمین برای این افراد احتمال ابتلا به بیماری را افزایش می‌دهد.
- افراد مسن
با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن تضعیف می‌شود، تحرک بدن کاهش می‌یابد، و افراد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری‌های مختلف خواهند بود. خوابیدن روی زمین برای افراد مسن یک چالش محسوب می‌شود. و با این کار احتمال اینکه این افراد سردشان شود و یا مریض شوند نسبت به جوان‌ترها بیشتر است.
- افرادی که عادت دارند به پهلو بخوابند
خوابیدن روی سطوح سفتی همچون زمین برای این افراد پیشنهاد نمی‌شود. چرا که با این کار مهره‌های ستون فقرات به خوبی در یک راستا قرار نمی‌گیرند. از طرف دیگر این کار، موجب درد و فشار در باسن و سرشانه این افراد نیز می‌شود.
- مادران باردار
برخی از خانم‌ها در دوران بارداری خود متوجه این مسئله می‌شوند که خوابیدن بر روی زمین برای آن‌ها راحت‌تر است. اما آن‌ها باید در این خصوص احتیاط لازم را در نظر داشته باشند و پیش از اقدام به این کار از پزشک خود مشورت بگیرند. چرا که خوابیدن و بلند شدن از روی زمین برای خانم بارداری کار نسبتاً دشواری محسوب می‌شود به خصوص اگر در سه ماهه آخر بارداری نیز باشد.
از طرف دیگر پزشکان توصیه می‌کنند که خانم‌های باردار بهتر است در هنگام خواب بیشتر به پهلو بخوابند. خوابیدن روی زمین برای افرادی که عادت دارند بیشتر به پهلو بخوابند، انتخاب مناسبی نیست چرا که به سرشانه‌ها و باسن افراد فشار زیادی وارد می‌شود. به همین علت است که خانم‌های باردار نیز بهتر است بر روی زمین نخوابند.
نتیجه گیری
خوابیدن روی زمین برای کسانی که عادت دارند به پشت یا بر روی شکم بخوابند فایده دارد. اما این کار برای افرادی که به پهلو می‌خوابند توصیه نمی‌شود. همینطور برای افرادی که از سلامتی کامل برخوردار نیستند و یا معلولیت‌های حرکتی دارند.
ولی به طور کلی اگر شما نیز دوست دارید روی زمین بخوابید، توصیه میکنیم به جای این کار از تشک‌های سفت استفاده کنند. با این کار از معایب این کار در امان خواهید ماند. و در عین حال از مزایای خوابیدن روی یک سطح سفت و محکم نیز بهره‌مند خواهید شد. از این مزایا می‌توان به کاهش درد کمر، بهبود وضعیت قرارگیری بدن، و جریان بهتر گردش خون اشاره کرد.
