نابی تک | خواب شیرین داریم براتون
منظور از افسردگی فصلی پائیز چیست؟ خیلی‌ها پائیز را پادشاه فصل‌ها می‌دانند. دلیل آن هم کاملا مشخص است؛ برگ‌های رنگارنگ، غروب زیبا و باران‌های دل‌انگیز! با این حال افراد دیگری هم هستند که وقتی پائیز نزدیک می‌شود، استرس می‌گیرند و چهارستون بدنشان می‌لرزد! دلیل آن هم وجود علائم ابتلا به افسردگی فصلی پائیز است. منظور از افسردگی فصلی پائیز چیست؟ علائم این نوع افسردگی کدامند؟ اگر شما هم احتمال می‌دهید به این نوع افسردگی مبتلا هستید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
هر چقدر به فصول سرد سال نزدیک‌تر می‌شویم، تغییرات زیادی را هم شاهد هستیم؛ از رنگ درختان گرفته تا خلق‌وخوی انسان‌ها! این جادوی بزرگ تغییر فصل در پائیز، ممکن است باعث بروز احساسات منفی در برخی افراد شود. گاهی این احساسات منفی و اختلالات در ظاهر کوچک، تبدیل به خلق‌وخوی دائمی افسردگی می‌شوند. در این حالت سطح انرژی در طول روز به کمترین حد خود می‌رسد و از انجام دادن فعالیت‌های ساده روزمره هم عاجز می‌شویم!
به طور کلی دانشمندان عنوان افسردگی عاطفی فصلی (SAD) را برای افسردگی فصلی پائیز در نظر می‌گیرند. علائم مربوط به افسردگی عاطفی در پائیز، معمولا اوایل مهر ماه شمسی یا اواخر سپتامبر میلادی شروع می‌شود و معمولا با شروع بهار، دوباره بهبود پیدا می‌کند.
افسردگی فصلی پائیز تا چه حد جدی است؟
اگر مبتلا به افسردگی پائیزی شوید، دچار افزایش وزن، خستگی مداوم، اشتهای شدید، بی‌حالی، تحریک‌پذیری و … خواهید شد. اغلب این علائم در حد خفیف طبیعی هستند و دلیل آن هم می‌تواند سردی هوا، احساس ضعف، ماندن بیشتر در خانه، کاهش طول روز و … باشد. درمان‌های مناسب، می‌تواند افراد را در عبور از این دوران چالش‌برانگیز کمک کنند.
علائم ابتلا به افسردگی فصلی پائیز کدامند؟
همانطور که اشاره کردیم، این نوع افسردگی اغلب در پائیز شروع و در بهار از بین می‌رود. به همین دلیل باید در ماه‌های اول پائیز به دنبال علائم مربوط به افسردگی عاطفی فصلی باشید. برخی از علائم و نشانه‌های رایج این نوع افسردگی، عبارتند از:
- احساس بی‌حالی تقریبا در اکثر اوقات روز
- احساس غمگینی یا ناراحتی بیش از اندازه
- تمایل به خوابیدن بیش از حد
- انرژی کم و احساس سستی
- کاهش علاقه به فعالیت‌های مورد علاقه در گذشته
- هوس کردن موادی، مثل کربوهیدرات
- داشتن مشکل در تمرکز و یادگیری
- احساس بی‌ارزشی و ناامیدی
- افزایش ناگهانی وزن
- داشتن افکار مربوط به عدم تمایل به زندگی
افسردگی فصلی یا عاطفی پائیز چه علائمی دارد؟
بررسی دلایل ابتلا به افسردگی عاطفی فصلی پائیز
تحقیقات زیادی در رابطه با این نوع افسردگی صورت گرفته است، اما دانشمندان دلیل کاملا مشخصی برای آن پیدا نکرده‌اند. با این حال چند دلیل کلی در خصوص ابتلا به افسردگی فصلی پائیزی وجود دارد که در ادامه به تشریح آنها خواهیم پرداخت.
1. تغییر ساعت بیولوژیکی بدن
همانطور که می‌دانید، وقتی نور خورشید کمتر دریافت می‌شود، ساعت بیولوژیکی بدن شما هم دچار تغییر خواهد شد. ساعت داخلی بدن باعث تنظیم هورمون‌ها، خلق‌وخو، خواب و … می‌شوند. وقتی این ساعت داخلی با شروع فصل و کاهش طول روز تغییر می‌کند، اختلال در تنظیم هورمون‌ها، خواب و … اتفاق میفتد.
2. عدم تعادل شیمیایی مغز
ارتباطات بین عصب‌ها از طریق انتقال‌دهنده‌های عصبی یا مواد شیمیایی مغز صورت می‌گیرد. این مواد شیمیایی همان سروتونین هستند که به داشتن احساس شادی کمک زیادی می‌کنند. افرادی که فعالیت سروتونین یا مواد شیمیایی مغزی کمتری دارند، بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی فصلی پائیز هستند. بهترین عامل طبیعی برای تنظیم سروتونین بدن، نور خورشید است. کاهش طول روز در پائیز و عدم دریافت نور کافی خورشید، یکی از دلایل عدم تعادل شیمیایی مغز و ابتلا به افسردگی است.
3. کمبود ویتامین D
وجود ویتامین دی به افزایش سروتونین در بدن کمک زیادی می‌کند. منبع اصلی تأمین ویتامین دی در بدن هم نور خورشید است. این موضوع هم یکی دیگر از عواقب کاهش نور خورشید در طول روز است و روی میزان سروتونین در بدن شما تأثیر می‌گذارد.
4. افزایش ملاتونین
ملاتونین نوعی ماده شیمیایی است که روی الگوی خواب و به طور کلی خلق‌وخو تأثیر می‌گذارد. هر چقدر تولید ملاتونین در بدن بیشتر باشد، احتمال ابتلا به افسردگی عاطفی پائیزی هم بیشتر می‌شود. از علائم افزایش ملاتونین در بدن، می‌توان به احساس تنبلی و خواب‌آلودگی بیش از حد اشاره کرد. دلیل افزایش ملاتونین در بدن هم به کمبود نور خورشید مربوط می‌شود.
5. افکار منفی
داشتن افکار منفی در هر فصلی می‌تواند به افسردگی منجر شود. این نوع افکار اگر در فصل پائیز تقویت شوند، باعث بروز افسردگی خواهند شد. افرادی که سابقه ابتلا به افسردگی را دارند در شروع این فصل، دچار استرس و اضطراب می‌شوند. افکار منفی مستقیما باعث ابتلا به افسردگی فصلی پائیز نمی‌شوند، اما می‌توانند تا حد زیادی باعث تقویت آن شوند.
دلایل مختلف ابتلا به افسردگی در فصل پائیز
چه افرادی در معرض ابتلا افسردگی عاطفی فصلی پائیز قرار دارند؟
نکته مهمی که وجود دارد، این است که افسردگی فصلی در افراد 18 تا 30 سال رواج بیشتری دارد. همچنین در این میان، زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به افسردگی فصلی پائیز هستند. افرادی که عوامل زیر را دارند هم بیشتر در معرض ابتلا به این نوع افسردگی قرار دارند:
- افرادی که اختلال‌های خلقی دیگر، مثل اختلال دوقطبی و افسردگی اساسی دارند.
- افرادی که در خویشاوندان خود مبتلا به افسردگی عاطفی پائیزی یا سایر بیماری‌های روانی، مثل اسکیزوفرنی و افسردگی شدید دارند.
- افرادی که بیشتر روزهای سال را در مناطق ابری زندگی می‌کنند.
- زندگی در مناطقی که دورتر از خط استوا هستند. در این مناطق نور خورشید در طول روز بسیار کم است.
تشخیص و شناسایی افسردگی فصلی پائیز
به طور کلی تشخیص بسیاری از اختلالات روانی کمی دشوار است و نیاز به زمان دارد. با این حال با انجام برخی آزمایشات تا حدودی می‌توان این نوع افسردگی را تشخیص داد. اولین توصیه این است که سعی در تشخیص افسردگی و تجویز درمان برای خود نداشته باشید. بهتر است جلسات ارزیابی را با روان‌درمانگر خود شروع کنید. اغلب اوقات، اختلال عاطفی فصلی به عنوان بخشی از یک وضعیت سلامت روان پیچیده در نظر گرفته می‌شود.
مراجعه به روانپزشک یا روانشناس، بهترین راه تشخیص این اختلال به حساب می‌آید. این متخصصان سوالاتی در خصوص علائم و مدت زمان ابتلا به آنها از شما سوال می‌پرسند. در مورد تشخیص این نوع افسردگی از روشهای دیگر هم باید گفت که هیچ نوع آزمایش خاصی برای تشخیص افسردگی فصلی پائیز وجود ندارد. با این حال انجام برخی آزمایشات، مثل تیروئید می‌تواند به تشخیص بهتر کمک کند. گاهی ممکن است یک پرسشنامه توسط درمانگر در اختیار فرد قرار بگیرد. با پر کردن این پرسشنامه، می‌توان کمک بزرگی به تشخیص بهتر افسردگی عاطفی پائیز کرد.
برای درمان افسردگی پائیزی روش‌هایی وجود دارد
کلام پایانی
افسردگی فصلی پائیز یکی از رایج‌ترین اختلالاتی است که در این فصل رخ می‌دهد. افرادی که به این افسردگی مبتلا می‌شوند، دارای علائم خاصی، مثل پرخوری افراطی، خستگی و خواب‌آلودگی، تمایل به خواب زیاد و … دارند. از دلایل ابتلا به افسردگی عاطفی می‌توان به کمبود نور خورشید، تغییر ساعت بیولوژیک بدن و … اشاره کرد. به هر حال این نوع افسردگی هم، مثل سایر اختلالات روانی، باید درمان شود.
منابع
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9293-seasonal-depression
