چرا در طول روز دچار خواب آلودگی می شویم؟

همه ما ممکن است در مقاطعی از زندگی خود، خواب آلودگی در طول روز را تجربه کرده باشیم. احساسی که البته به هیچ عنوان خوشایند نیست و زندگی را با مشکل مواجه می‌کند. خواب آلودگی ممکن است با گذشت مدت کوتاهی برطرف شود، اما اگر این اتفاق نیفتد، باید روال و سبک زندگی خود را تغییر دهید. البته قابل ذکر است که خواب آلودگی ممکن است نشانه و علامتی از یک عارضه یا اختلال خطرناک باشد. به همین دلیل باید ابتدا دلایل آن را بررسی کنید. در این مطلب به بررسی دلایل خواب آلودگی مفرط در طول روز خواهیم پرداخت.

منظور از خواب آلودگی در طول روز چیست؟

احساس خواب آلودگی ممکن است برای هر فردی در برهه‌هایی از زندگی رخ دهد. این احساس در افراد مختلف، دارای معانی متفاوتی است. برای مثال برخی افراد به دلیل خواب بیش از اندازه و برخی دیگر هم خواب کمتر از حد معمول، دچار خواب آلودگی روزانه می‌شوند. به هر حال خواب آلودگی مفرط، دلایل بسیار زیادی دارد که برای رفع آن، باید به ریشه آنها بپردازید.

نکته حائز اهمیت، این است که بین خستگی و خواب آلودگی، بتوانید فرق قائل شوید. خستگی به کمبود انرژی در طول روز اشاره دارد که زیاد باعث اختلال در فعالیت‌های روزانه شما نمی‌شود، اما در مورد خواب آلودگی در طول روز کاملا برعکس است. خواب آلودگی باعث می‌شود تا احساس پریشانی و گیجی در طول روز داشته باشید و بهره‌وری شما کاملا کمتر می‌شود.

 مهم‌ترین دلایل خواب آلودگی در طول روز که باید بدانید

همانطور که می‌دانید، خواب نقش حیاتی در عملکرد فیزیکی و روانی ما دارد. هر عاملی که باعث کاهش کمی و کیفی خواب شود، خواب‌ آلودگی افراطی را در پی خواهد داشت. البته خواب آلودگی ممکن است تنها یکی از علائمی باشد که آن را تجربه می‌کنید و بی‌قراری یا خروپف هم به آن اضافه شوند. حتی شاید روحتان هم از وجود برخی علائم خبر نداشته باشد. به هر حال پشت همه این علائم دلایل خاصی وجود دارد که در ادامه برخی از رایج‌ترین آنها را بررسی خواهیم کرد.

1. آپنه خواب

آپنه یکی از عارضه‌های خطرناک خواب است که طی آن، فرد در طول شب بارها از خواب بیدار می‌شود و شروع به نفس‌نفس‌زدن می‌کند. اگر دچار آپنه خواب باشید، احساس خواب آلودگی در طول روز، تنها یکی از علائم شما خواهد بود. از دیگر علائم آپنه خواب، می‌توان به تحریک‌پذیری، خروپف بلند، گلودرد، سردرد و … اشاره کرد. در صورتی که آپنه خواب درمان نشود، باعث چاقی، فشار خون بالا، دیابت و انواع بیماری‌های قلبی خواهد شد. طبیعی است که وقتی مکررا از خواب بیدار شوید، خبری از مرحله خواب عمیق نخواهد بود. همین مسأله باعث می‌شود تا در طول روز احساس خواب آلودگی مفرط داشته باشید. به طور کلی آپنه خواب به دو نوع و مرکزی و انسدادی تقسیم می‌شود که هر دو مورد باید مورد بررسی و درمان قرار بگیرند.

2. سندرم پای بی‌قرار

یکی از انواع سندرم‌هاست که طی آن فرد تمایل به حرکت دادن غیرقابل کنترل یک یا هر دو پای خود دارد. افرادی که سندرم پای بی‌قرار دارند، ممکن است در زمان دراز کشیدن، احساس خارش و درد در پاهای خود بکنند، اما به محض بلند شدن و راه رفتن برطرف می‌شود. سندرم پای بی‌قرار به خواب رفتن را با مشکل مواجه می‌کند. به همین دلیل ممکن است باعث خواب آلودگی در طول روز شود. دلیل اصلی ابتلا به سندرم پای بی‌قرار مشخص نیست، اما طبق تحقیقات انجام‌شده، نزدیک به 10 درصد بزرگسالان در آمریکا به این سندرم مبتلا هستند. همین آمار را کم‌وبیش می‌توان برای سایر کشورها، ازجمله ایران هم تعمیم داد. ازجمله دلایل احتمالی ابتلا به سندرم پای بی‌قرار، می‌توان به درگیر بودن یک جزء ژنتیکی با کمبود آهن اشاره کرد.

3. افسردگی

ازجمله رایج‌ترین علامت افسردگی، تغییر در روند خواب است. اگر دچار افسردگی باشید دو حالت بیشتر ندارد یا بیشتر از قبل می‌خوابید یا کمتر! البته افسردگی علائم بسیار گسترده‌تری دارد که بررسی آنها نیاز به زمان دارد. به هر حال اگر افسردگی باعث اختلال در روند خواب شما شود، باعث خواب آلودگی در طول روز خواهد شد. ترکیب افسردگی با خواب آلودگی، احتمالا یکی از بدترین خلق‌وخویی است که تحملش هم برای خودتان و هم برای دیگران سخت خواهد بود! به همین دلیل ابتدا باید به دنبال برطرف کردن افسردگی و بعد از آن روند خواب خود باشید.

4. نارکولپسی

در این عارضه یا اختلال عصبی، مغز قادر به تنظیم چرخه خواب و بیداری نیست. اگر به این عارضه مبتلا باشید در طول خواب، چندین بار بیدار خواهید شد. نکته عجیب در مورد افراد مبتلا به نارکولپسی، این است که گاهی در میانه گفتگو یا حین انجام برخی فعالیت‌ها به خواب می‌روند. البته موضوع امیدوارکننده این است که مارکولپسی بسیار نادر است و افراد کمی به آن مبتلا می‌شوند. این اختلال عصبی اغلب بین 7 تا 25 سالگی ایجاد می‌شود و با مشاهده علائم آن، باید حتما برای درمان اقدام کنید.

5. عوارض مصرف دارو

ممکن است احساس خواب آلودگی در طول روز، مربوط به عوارض مصرف دارو باشد. همانطور که احتمالا می‌دانید، برخی از داروها عوارضی، مثل خواب آلودگی دارند. برای مثال قرص‌های ضدتهوع، آنتی‌هیستامین، افسردگی و سرماخوردگی، اغلب دارای عوارض خواب آلودگی هستند. اگر احساس می‌کنید داروهای مصرفی شما باعث خواب آلودگی مفرط شده و در فعالیت‌های روزانه شما اخلال ایجاد می‌کند، حتما آن را با پزشک خود در میان بگذارید.

6. پرخوابی ایدیوپاتیک

این مورد زمانی تشخیص داده می‌شود که دلیل مشخصی برای خواب آلودگی در طول روز مشاهده نشود! این اختلال که نسبتا رایج هم هست به خواب بیش از اندازه اشاره دارد. افرادی که پرخوابی ایدیوپاتیک دارند، بیش از اندازه میخوابند و در بیدار شدن از خواب هم بسیار مشکل دارند.

7. افزایش سن

هر چقدر که سن افزایش می‌یابد، میزان و کیفیت خواب هم کاهش پیدا می‌کند. طبق تحقیقاتی که انجام شده است، افراد مسن خواب بی‌کیفیت‌ترین نسبت به افراد جوان‌تر دارند. دلیل آن هم عارضه‌هایی است که با افزایش سن به سراغ انسان‌ها می‌آیند. همچنین افزایش سن، باعث برهم خوردن چرخه بیولوژیکی بدن می‌شود و خواب عمیق را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از طرف دیگر هر چقدر سن بیشتر می‌شود، فشارهای روحی و جسمی روی افراد هم افزایش می‌یابند. همین مسأله منجر به خواب آلودگی بیش از اندازه در طول روز می‌شود.

کلام پایانی

خواب آلودگی در طول روز ازجمله عارضه‌هایی است که بسیاری از افراد در دنیای امروز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این خواب آلودگی باعث می‌شود تا فعالیت‌های روزمره شما با اختلال مواجه شود. در واقع هیچ حس و حالی به انجام بسیاری از فعالیت‌ها ندارید. خواب آلودگی دلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد که باید تشخیص داده و درمان شوند. همانطور که می‌دانید ما انسان‌ها برای این که زندگی باکیفیت‌تری داشته باشیم به خواب کافی و عمیق نیاز داریم. بنابراین از کنار این مسأله به سادگی نمی‌توان گذشت. اگر خواب آلودگی شما طی یک بازه زمانی طولانی اتفاق بیفتد، باید به دنبال درمان جدی آن باشید.

منابع

https://www.healthline.com/health/excessive-sleepiness#causes