
5 ویژگی متمایز فرش کاشان که باید بدانید
یکی از مهمترین جلوههای ضربالمثل معروف هنر نزد ایرانیان است و بس را میتوان در فرش جستجو کرد. فرش ایرانی از دیرباز، زبانزد خاص و عام است و شهرتی جهانی دارد. در این میان فرش کاشان جایگاه ویژهای را با گرفتن سهم 65 درصدی از فرشهای ماشینی در ایران ایفا میکند. لازم به ذکر است که از این میزان، حدود 70 درصد به سایر کشورها صادر میشود. اما ویژگی فرش کاشان چیست که باعث شهرت آن شده است؟ در ادامه مطلب این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
ویژگی فرش کاشان؛ از تاریخچه این شاهکار ایرانی چه میدانید؟
سرآغاز هنر فرشبافی در کاشان را میتوان به زمان اشکانیان و حتی قبلتر از آن مرتبط دانست. البته رونق این هنر را میتوان به دوران حمله مغولها و پس از آن ارتباط داد. به نوعی شهر کاشان توانست این هنر رو به افول پس از حمله مغولها را زنده کند. پس از آن و با روی کار آمدن صفویان، هنر فرش کاشان بیش از پیش نمود پیدا کرد. فرش کاشان در ایران و جهان شناختهشده است و بسیاری از نمونههای درخشان آن در موزههای معروف نگهداری میشوند.
فرش کاشان و تاریخچه آن
از جمله اساتید مطرح در زمینه رشد و ماندگاری فرش کاشان، میتوان به استاد افسری، استاد میرزا نصرالله، استاد کریم پور و … اشاره کرد. امروزه فرش کاشان در طرحها و رنگهای متنوع ارائه میشود و طرفداران بسیار زیادی هم دارد.
5 ویژگی فرش کاشان که آن را از بقیه متمایز میکند
این فرش در دو نوع ماشینی و دستباف تولید میشود که هر دو مورد طرفداران خاص خود را دارد. آشنایی با ویژگیهای متمایز فرش کاشان به شناخت این هنر کمک زیادی میکند. در ادامه برخی از این ویژگیها را بررسی خواهیم کرد.
1. طرحهای متنوع
یکی از مهمترین فاکتورهای شناخت سبک فرش، طرحهای متنوعی است که در آن به کار میروند. فرش کاشان ازجمله فرشهای ایرانی است که طرحهای متنوع و جذابی دارد. ازجمله طرحهای فرش کاشان، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- طرح افشان
- طرح شاه عباسی
- طرح اسلیمی
- طرح شکارگاهی
- طرح گلدانی
هر کدام از این طرحها زیبایی خاص خود را دارند که ویژگی مشترک همه آنها را میتوان در ترنج مرکزی قالی و لچک در چهارگوشه دانست. همین ویژگی باعث زیبایی و جذابیت منحصربهفرد فرش کاشان شده است.
2. بالا بودن تراکم و شانه؛ مهمترین ویژگی فرش کاشان
این موضوع در مورد فرشهای ماشینی کاشان بیشتر صدق میکند. اساسا فرش ماشینی به دلیل اقتصادیبودن، توسط مشتریان مورد استقبال واقع میشود. به هر حال فرش دستباف هنر و ارزش بالایی دارد، اما برخی افراد به دلیل قیمت بالا، توان خرید آنها را ندارند. البته بالا بردن تراکم و شانه توسط تولیدکنندگان فرش ماشینی، طرحها و نقشههای فرش را بسیار شبیه به فرش دستباف کرده است.
این ویژگی فرش کاشان، باعث افزایش محبوبیت آن بین مصرفکنندگان شده است. این فرشها در انواع 1000 شانه، 1200 شانه، 1500 شانه و 1600 شانه تولید میشوند.
تراکم بالای فرش کاشان
3. رنگ روناسی یا لاکی
این رنگ به یکی از شاخصههای اصلی فرش کاشان تبدیل شده است. از رنگ روناسی برای فرش جوشقانی بیشتر بهره برده میشود، اما امروزه در فرشهای ماشینی هم کاربرد دارد. این رنگ ترکیبی از روناس و قرمز دانه است که زیبایی خاصی به فرش کاشان بخشیده است.
4. الیاف باکیفیت
جنس نخ بهکار رفته در فرش، اهمیت زیادی در کیفیت آن دارد. ویژگی فرش کاشان، استفاده از الیاف باکیفیت است. اغلب تولیدکنندگان فرش کاشان از نخ آکریلیک و الیاف پشمی برای تولید طرحهای مختلف این فرش استفاده میکنند. البته افزایش کیفیت و طول عمر فرش به عوامل دیگری مثل استفاده از دستگاههایی با تکنولوژی مدرن هم بستگی دارد که این موضوع توسط اغلب تولیدکنندگان فرش کاشان رعایت میشود.
5. اصلیترین ویژگی فرش کاشان؛ داشتن رنگهای متنوع
یکی از مهمترین فاکتورها در انتخاب فرش بعد از طرح و نقشه، رنگ است. امروزه جهت تولید فرش کاشان از 12 رنگ مختلف برای سلیقههای متفاوت استفاده میشود. هر چقدر تنوع رنگ در تولید فرش بیشتر باشد، قطعا محبوبیت آن نیز بیشتر خواهد شد. یکی از دلایل زیبایی و جذابیت فرش کاشان هم همین تنوع بالای رنگ است.
تنوع رنگ فرش کاشان
معرفی برخی از معروفترین طرحهای فرش کاشان
فرش کاشان در طرحهای متنوعی تولید میشود که هر کدام دارای مشخصههای متفاوتی هستند. در ادامه برخی از مهمترین و معروفترین طرحهای فرش کاشان را بررسی خواهیم کرد.
طرح افشان
در این طرح فرش کاشان، خبری از ترنج و لچک نیست و کاملا حذف شدهاند. طرح افشان در شکلهای متفاوتی در بافت فرش دیده میشوند. در طرح افشان، نقشه موردنظر روی کل فرش پیادهسازی میشود. طرح اصلی فرش افشان کاشان به این صورت است که در وسط فرش نقشهایی از گلها با ساقههای بلند را میبینید. در اطراف هم شاخههای فرعی ادامه پیدا میکنند و با برگهای خود نقشه را تکمیل کردهاند. این شاخهها که در اطراف طرح قرار دارند، اغلب افشانی بیشتری دارند و شکلی زیبا و درهم بهوجود میآورند.
طرح لچک ترنج
یکی از معروفترین طرحهای فرش کاشان است که مرکزی با طرح بیضیشکل مانند حوضچه دارد. در حاشیههای این نوع فرش هم خطوط پهنی کار میشود. طرح ترنجی که در مرکز فرش قرار دارد، یادآور حوضچههای حیاط خانههای قدیمی است. طراح لچک که در چهارگوشه فرش قرار دارد هم به نوعی سمت محراب و فرش تمایل دارد که ویژگی فرش کاشان به شمار میرود.
طرح محرابی
همانطور که از عنوانش پیداست از محراب مساجد وام گرفته شده است. اغلب از طرح محرابی برای فرشهای مساجد استفاده میشود. گاهی در خطوط بالای محراب فرش کاشان از احادیث، اسما و آیات قرآن هم استفاده میشود. در این طرحها از اشکال حیوانات و انسان استفاده نمیشود. دلیل این موضوع استفاده از آنها در مساجد برای نمازگزاری است. این طرح تلفیقی از هنر تجسمی و معنوی است که درجات بالایی از معنویت را به نمایش میگذارد.
تنوع طرح فرش کاشان
طرح خشتی
در این طرح از چند خشت و تکه استفاده شده است که هر کدام از خشتها دارای طرحهای متفاوتی هستند. این طرح در حال حاضر طرفداران زیادی دارد و به صورت چند طرح قطعهای در کنار هم مورد استفاده قرار میگیرد. هر کدام از خشتها ممکن است داستان خاص خود را که متمایز از دیگری است، روایت کنند. البته هماهنگی و ارتباط کلی خاصی هم بین این قطعات باید وجود داشته باشد.
طرح شکارگاه
یکی از طرحهایی است که در زمان صفویه به فرشهای کاشان اضافه شد و جذابیت خاص خود را دارد. از اصلیترین نقوش این طرح فرش کاشان، میتوان به شکار و شکارچی اشاره کرد که میدان شکارگاه با گیاهان خوش نقش و نگار پوشیده شدهاند. طرح شکارگاه به نسبت سایر طرحهای فرش کاشان محبوب نیست، اما طرفداران خاص خود را دارد.
کلام پایانی
نابی تک، فروشگاه اینترنتی است که در زمینه خرید انواع لوازم خانگی، فرش، پتو، تشک، روتختی، پرده و … کاربرد دارد. شما میتوانید فرش کاشان را با بهترین قیمت و بیشترین تنوع از نابی تک خریداری کنید.
ویژگی فرش کاشان که در این مطلب به آنها اشاره کردیم، باعث وجه تمایز آن نسبت به سایر فرشها میشود. ازجمله ویژگیهای مهم فرش کاشان، میتوان به تنوع طرح و رنگ اشاره کرد.
منابع
نابی تک | خواب شیرین داریم براتون





